Уус Алдан улууһун киинигэр Мүрү нэһилиэгэр ыраастаммыт ууну кутар өссө биир дьиэ үлэтин саҕалаата. “Ыал барыта булуустаах буолбатах, ордук, саас, сайын, күһүн иһэр уунан хааччыйыы дэлэй буолуохтаах” диэн санаанан салайтаран урбаанньыт Ньургун Афанасьев бэйэ дьыалатын тэриннэ.
Бу күннэргэ Уус Алдан улууһун, Мүрү нэһилиэгэр “Дьэҥкир” диэн ааттанан ыраастаммыт ууну кутар дьиэ үлэтин саҕалаата. Өҥүрүк куйаастар саҕаланан, дьон-сэргэ номнуо ыраас ууну ылаары дьиэ аанын саппаттар. Уруккуттан тутуу үлэтинэн дьарыктанар урбаанньыт Ньургун Петрович Афанасьев өссө 2017 сыллаахтан бу дьыаланы саҕалыырга санаммыт. Ньургун Афанасьев: “Иһэр уу кыһалҕата хаһан баҕар баар буолуо дии саныыбын. Бу дьыалабын саҕалыырга быһаарыммытым ыраатта. Ымпыгын-чымпыгын элбэхтэ үөрэтэн көрөн баран бэйэм күүспүнэн тэринэргэ сананным. Дьокуускайга эмиэ манныгынан дьарыктанар дьону кытта билсэн, кинилэртэн элбэх сүбэни ылабын. Билигин 19 л. уонна 5 л. иһиттэргэ уу кутабыт. Күҥҥэ тонна курдук уу атыыга барар. Мембрана диэн фильтр биһиги уубутугар олус түргэнник киртийэр эбит. Сэттэ күн иһигэр номнуо киртийдэ. Биир мембрана сыаната 18 тыһыынча буолар. Онон ночоото да балай да тахсар. Кэлин улуус өттүттэн көмө баар буоллаҕына төһө баҕар улаатыннарыахха сөп диэн баҕа санаалаахпын”, — диир кини.
Ити курдук Куоһаҕастан уу кутар массыына аҕалбыт уута бастаан сорбент АС, чох, “обратный осмос”, икки төгүл мембрана фильтрдарга ыраастанар. Ол кэннэ ультрафиалет бары бактерияларын суох оҥорор, уу бүтэһик кыраан фильтрынан ааһан дьэ бытыылкаҕа түһэр эбит. Холобур, атыылаһааччы 5 л. бытыылкалаах кэллэҕинэ иһитин анал дезинфекциялыыр уунан ыстарар, сайҕаттарар, 20 солкуобайга тута иһэргэ бэлэм дьэҥкир ууну куттарар. Оттон 19 л. уу (бэйэ бытыылкалаах атыылаһааччыга) 80 солкуобайга тахсар.
Маннык өҥө арыллыбытыттан олохтоохтор биллэн турар үөрэллэр. Тимофей Тимофеевич Ширяев: “Наһаа биһирээтим. Номнуо хаһыс да ылыым. Уу таһар массыынанан уу куттарабыт да, дьиэҕэ киһи элбээтэҕинэ, куйааска ыраас, тымныы уу абыраллаах. Олус ыраас, амтана үчүгэй. Оҕолор иһэллэригэр бэрт эбит”, — кэпсээтэ кини.
Ааптар: Мария Аргунова