Сунтаар оруйонугар тыа хаһаайыстыбатын араас салаата сайдар. Ол курдук оҕуруот аhын үүннэриитинэн умсугуйан туран дьарыктанар Сунтаар улууhун Уhун Күөл олохтоо5о Светлана Павлова туһунан кэпсиибит.
Светлана Гаврильевна үлэhит төрөппүттэрин утумнаан үлэттэн чаҕыйбат, 30 сыл учууталлаан баран пенсияҕа тахсаат 2016 сылтан ИП КФХ буолбут.
Олгуй диэн сиргэ хортуоппуйу, сүбүөкүлэни, моркуобу олордон саҕалаабыта. Ол курдук бэйэтин баҕа санаатынан күн бүгүнүгэр диэри үлэлии сылдьар.
Киниэхэ дьиэ кэргэнэ, аймахтара күүс-көмө буолаллар. Бу сыллар устата үүнээйилэрин Сунтаар оҕо тэрилтэлэрин, оскуолалары, нэьилиэнньэни сибиэһэй бэйэ ыраас аһылыгынан хааччыйан кэллэ. Тыа хаһаайыстыбатыгар элбэх выставкаларга куруутун кыттар, хас да төгүллээх грант хаhаайынна.
«Yүнээйи бизнэhэ элбэх үлэни-сыраны эрэйэр, мээнэ киһи ылсыбат. Онон баҕа санаалаах үлэлээтэххэ барытын ситиһиэххэ сөп», — диэн санаатын үллэстэр Светлана Гаврильевна.
Билигин саха ыалын остуолугар оҕуруот аhа, эт, үүт аһылыктары кытта бииргэ мааны миэстэни ылар буолла. Быйыл брокколи, цветной хаппыыста олордубута олус үүнэн сөхтөрбүт. Дьон үүнээйи аhа минньигэһин, киһи доруобуйатыгар туһалаа5ын билэр буолан барыта этэҥҥэ атыыга барбыт.
Билигин Светалана Гаврильевна үүнээйитин сэргэ садовай моонньоҕон, хаптаҕас, малина олордуоҕун ба5арар. Алта сыл бэйэтин тэлгэhэтигэр малина олордон боруобалаабыта дэлэй ууммут.
«Сунтаар улууһа олус сымнаҕас климаттаах буолан үүнээйи барыта үүнэр кыахтаах.
Почвабыт ырааһа, үөнэ-көйүүрэ суоҕа, ханнык баҕарар үүнээйини олордор киһи эрэ ымсыырар сиригэр олоробут. Ону туһаныахтаах дьоммут: ыччаттарбытын ыраас аһылыгынан аһаталаан, доруобай кэлэр көлүөнэни иитэн таһаарыахтаахпыт. Айылҕа сирин аhа сыл аайы үүнэрэ мөлтүүрүн саха норуота көрө-билэ сылдьар, айылҕаны алдьатыы содулугар отоннор сылын ахсын биллэ-көстө аҕыйаан иhэллэр. Ону билэн туран инникитин бу проблеманы быһаарар улэ саҕаланнаҕына эрэ үүнүү элбиэ диэн көрөбүн. Биһиэхэ үүнэр «дикорос» хайдах да балаhыанньаҕа син биир минньигэс амтаннаах буолар. Тоҕо диэтэххэ, сайынын күммүт эргиччи тыгар. Yүнээйи күнү сөбүлүүрүн киһи бары билэр. Ханнык баҕарар үүнээйини бириэмэтинэн сөпкө олортоххо үүнэр диэн сылдьабын. Билигин олох куускэ сайдан, баҕалаах киһи тугу барытын сайыннарар кэмэ кэллэ. Эдэр дьонҥо бэйэ дьыалатын тэринэргэ оһуобайдаах кэм», — диэн санаатын улллэстэр Светлана Гаврильевна.
Быйыл 3,5 тонна моркуоп, 2 тонна брокколи, 500 киилэ сүбүөкүлэ хостоммут, 200 тонна от оттоммут. Хортуоска бааһыната ууга баран, быйылгы үүнүү көрдөрүүтэ мөлтөх диэн Светлана Павлова бэлиэтиир.
Бэйэтин туhунан кылгастык маннык билиһиннэрдэ: Сунтаар улууһун Бордоҥ нэһилиэгэр төрөөбут. Ийэтэ совхоз үүнээйи олордор хаһаайыстыбатын агронома, аҕата бастыҥ сылгыhыт, 2 төгүл ВДНХ путевкатынан наҕараадаламмыта. Кэргэнэ Кирилл Николаевич улэһит — техника киһитэ. Икки уоллаахтар, улахан уола Алексей Муунаҕа Алроса тэрилтэ улэһитэ, кыра уола Антон куоракка «Сахаагроспец оборудование» диэн тэрилтэ директора, омук сирдэринэн араас выставкаларга сылдьан саҥа техникалары удамыр сыанаҕа дойдутугар Саха сиригэр киллэрэр.
«Киhи баҕа санаатын туолуута сааhыттан тутулуга суох, онон баҕа санаабытын олоххо киллэрэр туhугар кыhана сатыахтаахпыт», — диэн этэр Светлана Павлова.
Агафья Прокопьева
«Мин бизнеhим» Киин Сунтаар улууьугар туспа тутар салаатын салайааччыта,