Билиҥҥи үйэ эдэр ийэлэрэ сөбүлүүр дьарыктарын олоххо киллэрэр уонна тустаах дьарыктарын биисинэс оҥостор баҕа санаалаахтар. Маннык толкуйдаах ийэлэр биһиги да улууспутугар, Ленскэй нэһилиэгэр да үгүстэр. Ол эрээри, сорох ийэлэр ыра санаалара туолар, кыаллар, оттон сорохтор толкуйдаабыт былааннара бэрт кыраттан иҥнэн кыайтарбат өрүттэрдээх буолар.
Ол курдук, чуолаан, декреккэ олорор ийэлэр бэйэ дьыалатын арыйыы туһунан толкуйдууллара үксүүр. Тус бэйэ биисинэһин арыйарга улахан да оҕолоох ийэлэр кыттыһаллар эбит. Ол эрээри, бу толкуйдары ыллын да судургутук олоххо киллэрбэккин. Ийэлэр урбаан эйгэтигэр маҥнай саҕалыылларыгар үксүн билии-көрүү өттүгэр, үп-харчы кыбырыйтарыытыттан саарбахтыыллара, кэтэмэҕэйдииллэрэ ыйыллар.
Ол да иһин улууска араас хабааннаах конкурстар, тэрээһиннэр ыытыллаллар. Онуоха Нам улууһугар иккис сылын ыытыллар «Мама-предприниматель» Россия таһымнаах предприниматель дьахталлар бырайыактарыттан киирбит конкурс буоларын Нам улууһун «Мой бизнес» киин салайааччыта Марфа Тарабукина этэр.
«Урбааҥҥа үлэлээбит уопуттаах кыргыттары кытыннардыбыт. Быйыл биир күн тылга-өскө, сөптөөхтүк тутта-хапта сылдьыыга (ораторское мастерство) маастар-кылаас ыыппыппыт. Онтон биир күн «Хатан» кулуупка сылдьыбыппыт. Эрдэ билсибэт дьон маннык көрсүһүүлэргэ чугасыһаллар, кэпсэтиигэ түргэнник кэлэллэр. Ону тэҥэ, быйыл «Папа-предприниматель» конкурс арыйыаххыт дуо, арыйар буоллаххытына сарсыҥҥаттан даҕаны кэлиэхпин сөп» диэн биир баҕалаах этэн аһарбыта», – диир Марфа Тарабукина.
«Мама-предприниматель» конкурс ый устата ыытыллан түмүктэммитин Ленскэй нэһилиэк дьаһалтатыгар бырайыакка уонна предпринимательствоҕа специалиһа Мария Дураева этэр. Ийэлэргэ ананар конкурс сыала-соруга – бэйэ дьыалатын арыйарга наадалаах билиини биэрии уонна сатабылы сайыннарарга көмөлөһүү буоларын Мария Ивановна чопчулуур. Дойдубутугар Наставник сыла буоларынан, быйылгы конкурска наставниктар киирэн биэрбиттэр.
Намнааҕы библиотекаҕа кулун тутар 15 күнүгэр «Мама-предприниматель» конкурс түмүктүүр тэрээһинигэр тоҕус ийэ кыттыыны ылла. Конкурска эдэр ийэлэр ыалдьыттар сөптөөхтүк сынньаналларыгар дьиэ, сибэкки олордуута, дьиэни бырайыактааһын, үөрэнээччигэ үөрэх өттүгэр көмөлөһүү, таҥаһы тигии өттүгэр бизнес арыйар эбэтэр кэҥэтэр баҕа санаалаахтарын, былааннарын билиһиннэрдилэр. Холобура, дьүүллүүр сүбэ дьиэни бырайыактааһын улууска олус наадалааҕын бэлиэтээтэ. Санаттахха, эрдэтээҥҥи конкурстан сүбэ-ама ылан сөбүлүүр дьарыктарынан үлэлээччилэр бүгүҥҥү күҥҥэ Модукка, 1 Хомустаахха, Намҥа аҕыйаҕа суохтар эбит.
Түбэттэн кыттааччы Лючия Пестрякова дьыл түөрт кэмигэр сөп түбэһиннэрэн ыалдьыттарга «Үрүҥ күөл» дьиэни арыйан үлэлэтэр сыал-сорук туруорунар. Лючия Васильевна кэпсиириттэн, күһүн муус тоҥуута ыалдьыт киһи сөбүлэһэр буоллаҕына, кырдьаҕастарга тиэрдиллэр муус ылааһыныгар да кыттыһыан сөп эбит. Онуоха, Ленскэй нэһилиэк баһылыга Петр Сокольников биир күҥҥэ тыа сирин этинэн-хаанынан билиэн баҕалаах куорат олохтоохторун эр дьонугар эрэ буолбакка, дьахталларга ынах ыаһынын, хотон көрөөһүнүн өҥөтө толкуйданыан сөбүн сүбэлээтэ.
«Улууспут историята баай, айылҕата кэрэ, киһи көрөрө-истэрэ элбэх. Биһиги ыал Түбэҕэ шиномонтаж, массыынаҕа бастакы көмө оҥорор өҥөлөрү арыйан үлэлэппиппит бэһис сыла. «Мама-предприниматель» саҕаланыаҕыттан ыытыллыбыт тэрээһиннэртэн ордук «Хатан» кулуупка мустан дьарыктаммыппытын сэргээбитим. Ол күн кыргыттар бэйэбит даҕаны, наставниктарбытын да кытта чугастык бодоруспуппут. Кыргыттар бары талааннаахтар. Бэлиэтии көрбүтүм, араас оҥоһуктары илиинэн оҥорор Людмила Уваровская «Куба» айар студияны. Ол курдук, киниттэн ийэбэр сыапачка, ытарҕа атыыласпытым. Уонна массыынаҕа сыһыаннаах киһи буоларым быһыытынан, Партизантан Алена Охлопкова массыынаҕа чехол тигэрин интэриэһэргээтим», – кэпсиир Лючия Васильевна.
Балыыһа үлэһитэ Татьяна Тарбахова сөбүлүүр дьарыгын киэҥ эйгэҕэ таһаарар баҕа санаалаах эбит. Татьяна Гольдеровна сибэккилэрин эрдэ дьиэтигэр эрэ олордорун этэр. Бу сайын наставнига Саргылана Дмитриевалыын «Фортуна» банкетнай дьиэ тас көстүүтүн киэргэтэн сибэккилэринэн симиир былааннаахтар. Ол курдук, сибэкки олордооччу биэс сыллааҕы үлэтэ «Фортунаҕа» көстүөҕэ. Инникитин, «Краски лета» студия кыаҕын ыллаҕына болуоссаттар, дьиэлэр тас көстүүлэрин киэргэтиэҕэ, дьону-сэргэни үөрдүө-көтүтүө.
«Олордуллуохтаах сибэккилэрбит иһитин Саргылана Ивановна атыылаһан көмөлөһүөҕэ. Сибэккин эмиэ киһи улаатарын тэҥэ, болҕомтолоох көрүүттэн-истииттэн үүнэн, сайдан тахсар. Сөпкө олордуллубут, бүөбэйдэммит сибэкки (90 күн) кэрэ көстүүтүн бэс ыйыгар көрдөрөн хойуутук сибэккилээбитинэн барар», – билиһиннэрэр Татьяна Тарбахова.
Наставник Саргылана Дмитриева үөрэнээччитэ эрдэттэн үүнээйинэн дьарыктаммыта биллэрин бэлиэтиир. Дьиэ тас өттө сибэккинэн киэргэйэригэр Татьяналыын сөрү-сөп түбэспиттэрин Саргылана Ивановна ыйар.
Быйылгы «Мама-предприниматель» конкурс кыайыылааҕынан Аппааныттан Людмила Уваровская ааттанна. «Куба» айар студията араас оҥоһуктары оҥороро киэҥ биһирэбили ылыан ылар. Кини баҕалаахтарга уонна үөрэнээччилэргэ (5-11 кыл.) маастар кылаастары ыытар эбит. Үөһэ суруллубутун курдук, Людмила Уваровская үлэлэрин үгүс киһи сэргиирэ туоһуланар. Иккискэ «Развивайка» үөрэҕирии бырайыактаах Люция Жиркова уонна үһүскэ дьиэлэри бырайыактааһыҥҥа үлэлэһэр Айылгылана Данилова таҕыстылар.
