Новости
Бэйэ кыа5ар тирэ5ирэн кафе арыйдыбыт
26 апреля 2018

Тыа сирин Ийэлэрэ диэн кимнээхтэрий? Урукку дьылларга тыа сирин ийэлэрэ кун сарданатын иннинэ туран, ынахтарын ыан, куорчэх ытыйан, дьиэ ис — тас кыра улэтин умурутэ охсон сопхуос, колхуос суоьутун корор, оттооьун, мас тиэйии улэлэригэр оруу тиэтэйэ — саарайа сылдьар былаат бааныылаах дьахтар харахха костор, кинигэ5э суруллар. Онтон билинни уйэ5э тыа сирин Ийэтэ хайда5ый?

Аныгы кэм хаамыытын кытта тэннэ хардыылыыр, тыа сирин эдэр ийэтэ, саҥа са5алааччы урбаанньыт, көхтөөх ыччат — Акулина Колесова. Улуус киинигэр хаама сылдьан атыылаан угус хонтуора улэhитин эбиэтэ суох хаалартан, биитэр ыксалга уктэнэ туhэргэ абырыыр минньигэс бэрэскилээх, сылаас чебурекилаах дьахталлары киhи бары о5отугар тиийэ билэр. Онтон ааспыт сааскыттан бэттэх японскай, ол эрэн саха киhитигэр олус cөбулэппит — суши, роллы диэн булуудэни сакааска астаан, ыйбыт сиргэр а5алан биэрэр эдэр дьахтар Акулина бу «минньигэс сыттаах дьахталлар» эрээттэрин ханаппыта. Бэйэтэ уhуйаан иитээччитинэн син өр кэмнэ улэлээн баран «киьи биирдэ олорор, санаабытын хайаан да оноруохтаах» диэн санаанан салайтаран, сөбулуур дьарыгын оройуттан тутар ба5ата баhыйан бэйэтин дьыалатын са5алаата. Бу туhунан сиhилии Акулинаны сып — сырдык, японскай истииллээх судургу, ол эрэн тупса5ай дизайннаах улэлиир сиригэр көрсөн кэпсэттибит.

— Барыта хайдах са5аламмыта диэннэ маннык. Мин бэйэм  о5о корор уоппускабар олорор кэммэр  дьуогэлэрбэр, чугас дьоммор суши астаан кундулуур, амсатар этим, хайгыыр а5ай этилэр. Онтон дьуогэлэрим дьуогэлэригэр, аймахтарым кэллиэгэлэригэр диэбит курдук кыралаан сакаастар киирэр буолбуттара. Онтон эр санаа ылан, аны бэйэм биллэриинэн сакаас ылан онорон атыылыыр буолбутум. Дьиэ5э онорор олох табыгаьа суох этэ. Туьунан астыыр дьиэ, онтон кэлин олох да кафе ду, чэ сушига сыьыаннаа5ы арынар ба5а санаа улам киирэн, киирэн испитэ.  Ааспыт сайын бу дьиэни удамыр сыана5а атыылыылларын истэн, кэргэммин, чугас дьоммун кытта субэлэьэн баран туох баар кыра уурунуу, уоппускабыт харчытын, интэн мантан иэс да ылан мунньан — тараан бу икки кыбартыыраны атыылаьан ылан оромуоннээтибит. Атыылаьан баран аны оромуонун улэтэ биир улахан тубуктээх дьыала буолбута, эргэ дьиэни онорор олус элбэх сыраны, тулууру ирдиир эбит. Кыьын, саас эрдэ быьаарымматах буолан, матырыйаалы  мантан атыыластым, сомолуотунэн ыыттардым, онон сыанатыгар ботуччу охсон таьаарда. Манна хата урбаанньыт Надежда Наумова бэрткэ ойоон, матырыйаалбын олуунэн толуургэ собулэьэн улаханнык комолосто. Кини ма5аьыыныгар лаампа5а тиийэ барыта баара наьаа учугэй эбит. Итии ситимин киллэриитэ, оьох анардас сыаната,  аны дьиэ таьын бутуннуу таас куттаран,  ыарахан эбит дьэ сана са5алыыр киьиэхэ. Ба5ар ойуохтэрэ диэн Тугэьиир нэьилиэгин олохтоох дьаьалтатыттан комо кордоон суруйа сылдьыбытым да мэлигир. Ылан кордоххо улууска чэйдээн, эбиэттээн ааьар сир баара наадалаах курдук дии. Ордук кыьынны кэмнэ нэьилиэктэн сылдьар дьон наадыйара биллэр.  Хата чугас дьонум, убайым, быраатым, кийиитим уоппускаларын кэмигэр бары кургуомунэн саба туьэн, буор босхо оромуоннээн биэрдилэр. Тугэнинэн туьанан кинилэргэ махталым мунура суох. Ийэбэр эмиэ барыбыт о5олорбутун (4 кыра о5ону) устар сайыны быьа корбутугэр махтанабын а5ай. Ол курдук, биир кыбартыыраны аьыыр, астыыр  сирдээх кафе гына онордубут. Иккис дьиэбитин матырыйаалын кыьынны суолунан а5аламмыт онорон гостиница арыйар ба5а санаалаахпын. Бу соторутаа5ыта оромуон кэннэ улдьу куоракка баран туох баар иьиппин — хомуоспун, анал тэриллэри барытын атыылаьан кэллим. Аны кыьын оьох оттуутун, мас боппуруоьун кыайдыбыт эрэ этэннэ буолуохпут диэн эрэллээхпин. Кэргэним, чугас дьонум куускэ ойууллэр, мин наьаа махтанабын кинилэргэ. Онон, билинни кэмнэ дьининэн туох барыта баар дии, толлубакка ылсыахха эрэ наада.

 

Яна РОЖИНА