Аммаҕа тыа хаһаайыстыбатын салалтата, тыа хаһаайыстыбатын улуустааҕы бырабылыанньатын кыттыылаахтара, тэрээһиннээх уонна бааһынай хаһаайыстыбалар салайааччылара үүтү туттарыы боппуруостарын тула суһал сүбэ мунньаҕы ыыттылар.
Аммаҕа Ион Кононов салайааччылаах тыа хаһаайыстыбатын салалтата, Айысен Черноградскай салайааччылаах үүтү тутааччы тэрилтэ, үүтү дэлэтээччилэр уонна улуус депутаттарын мунньаҕын бэрэссэдээтэлэ Софья Александрова кыттыылаах үүтү туттарыы боппуруостарыгар былааннамматах сүбэ мунньаҕы тэрийдилэр. Ол курдук улуус сыллааҕы үүккэ былаанын 4118 туоннаттан аһара толорон 4318 туоннаны туттаран, былааны таһынан ыаммыт үүтүн харчыта төлөммөккө сир — халлаан икки ардыгар ыйанна, үлэ дьонун көлөһүнэ халтайга хаалла.
Онон сүбэ мунньах кыттыылаахтара суһаллык аһаҕас кэпсэтиини тэрийдилэр. Маны таһынан үүтү соҕотуопкалыыр тэрилтэ билиҥҥи туругун туһунан санааларын эттилэр. Санатар буоллахха, ааспыт сылтан соҕотуопкаҕа туттарыллар биир киилэ үүт көмө харчыта эрдэ 35 солк. эбит буоллаҕына, үрдээн 50 солк., уонна соҕотуопкаһыт 10 солк. эбэр этэ. Оттон кэтэх хаһаайыстыбалаах дьон үүттэрин туттарбакка ынахтарын аайы 35 тыһ. солк. ылар кыахтананнар, туспа бараннар, ол суотугар үүт кээмэйэ кыччаата. Оттон от ыйыгар былааннарын толорбут сорох бааһынай хаһаайыстыбалар атырдьах ыйыттан эбии харчы төлөнүө диэн эрэл санаалаах үүттэрин салгыы туттарбыттара. Ол эрээри былаантан аһара барбыт үүт кээмэйэ учуоттаммата. Түмүккэ сүбэ мунньах кыттыылаахтара үүккэ ааспыт сылга тахсыбыт балаһыанньаны быһаарыыга Ил Түмэҥҥэ туруорсарга быһаардылар. Хас биирдии хаһаайыстыба үүтүн харчыта аны анал суокка түһэр буолуоҕа. Бырабылыанньа чилиэттэрэ бу туһунан салгыы олунньу 24 күнүгэр буолуохтаах мунньахтарыгар сүбэлэһиэхтэрэ, ол кэнниттэн паайсыктаахтар түмсүөхтэрэ. Билигин улууска 62 паайсыктаах, 17 бырабылыанньа кыттыылааҕа баар.
-Сүбэ мунньахха үүтү туттарыы саҥа мэхэньиисимин боппуруостарын тула сүбэлэстибит, санааларбытын аһаҕастык эттибит. Ааспыт сыл түмүгүнэн өрөспүүбүлүкэ 13 улуустара үүт былаанын аһара толороннор, былааны таһынан ыабыт үүттэригэр харчы көрүллүбэккэ үлэ дьоно, бааһынай хаһаайыстыбалар улаханнык оҕустардылар, ночооттоох хааллылар. Бөдөҥ хаһаайыстыбалар туттарбыт үүппүт харчыта тыытыллыбат анал суокка түһэр буолан былырыыҥҥы сыл биһиэхэ этэҥҥэ ааста. Ол эрээри үүппүтүн туттарар соҕотох соҕотуопкалыыр тэрилтэбит дьылҕата биһигини эмиэ улаханнык долгутар. Онон бука бары түмсэн улуус сайдарын туһугар биир сүбэнэн салгыы үлэлиэхпитин наада, — диэн этэр «Бөтүҥ» ТХПК бэрэссэдээтэлэ Дмитрий Левин.
