Эбээн Бытантайга бизнер-тренер Семен Посельскай о5олорго, педагогтарга убу-харчыны сатаан туттарга, бизнес толкуйдары хайдах олоххо киллэрэргэ уорэттэ. Урбаанньыт Кустуур оскуолатын бастакы бородууксуйатын Дьокуускай куоракка атыыга илдьэ барда.
Эбээн Бытантай агро хайысхалаах Кустуур орто оскуолатыгар бизнес-тренинг бэрт сэргэхтик ааста. Ынырыынан кэлбит урбаанньыт Семен Семенович Посельскай семинардарыгар 88 үөрэнээччи, 52 учуутал сылдьан элбэ5и туьанна. «Кустуур уорэнээччилэрэ бэйэлэрин илиилэринэн онорбут мыылалара Дьокуускай куорат атыы-эргиэн кииннэригэр хайдах атыыга барарынан бастакы улэ хаамыыта костуо5э», — диир кини.
Агрооскуола алын кылааьын учуутала Ольга Попова, производственнай үлэ5э дириэктэри солбуйааччы Алена Старостина этии киллэрэннэр, хас кылаас аайы бырайыактары түнэппиттэр. Уьус кылаас уорэнээччилэрэ мыыла оноруу бырайыагын талбыттар. Ольга Олеговна бу бырайыага о5олор дьо5урдарын арыйыыга, ырыынак усулуобуйатыгар бэйэ онорон таьаарыытын тэрийиигэ туьуламмыт. Бырайыак бастакы хардыыларын Эбээн-Бытантай олохтоохторо сэнээрэ корустулэр.
Учуутал Ольга Попова кэпсииринэн, мыыла оноруу идиэйэтэ уруккуттан баара. Ити эрээри бу быйыл сана олоххо киллэрэн, «Арника Бытантая» диэн 138 устуука мыыланы онорон таьаардылар. «Олохтоох дьаарбанка-быыстапка5а 41 устуука мыыланы нэьилиэк олохтоохторо удамыр сыана5а атыыластылар. Соро5ун, оруобуна Дьокуускайтан кэлэ сылдьар бизнес-тренер Семен Посельскай Кустуур оскуолатын кытта дуогабардаьан, куоракка «Саха чай» ма5аһыынна атыыга туруораары илдьэ барда. Мыыла оҥорор тэрилбит олох боростуой, судургу. Бэлэм матырыйааллары сакаастаан ылан, силикон халыыпка кутан, кытааппытын кэннэ бэлэх хаатыгар суулаан онордубут. Биир дойдулаахпыт Светлана Семеновна маркировка, логотип дизайнын онорон биэрбитэ. Бу хайысханы оссо чинэтэн, дойдубут эмтээх отторун хомуйан, баай састааптаах, эмтээх мыыланы онорон атыыга таьаарар санаалаахпыт», — диэн кини кэпсиир.
Урбааны, оскуолатааҕы бизнес-инкубатордары салайар тренер Семен Посельскай бэйэтэ элбэх толкуйдаах, аныгы оло5у кытта тэннэ хардыылыыр, бизнес эйгэ5э урдук таьымнаах, уопуттаах эдэр киһи буолар. Кини улуустаа5ы о5о саас киинигэр педагогтары кытта көрсөн, Эбээн-Бытантайга кэлэ сылдьан уоскээбит санааларын, толкуйдарын билиьиннэрдэ, сүбэ-ама биэрдэ.
Семен Семенович этэринэн, Саха сиригэр бэйэ онорон таьаарыыта киэн эйгэ5э тахсан эрэр. ««Комулуок», «Сахаагропродукт» «Саха чай» хампаанньыйалар да буоллун, кэлин оссо миэбэл оҥорор «Марсель» диэн тэрилтэ баар буолла. Оссо да сыыйа-баайа кэнээн, ассортимеммыт тупсан иьиэ5э диэн бигэ эрэллээхпит. Билигин кыьал5абыт диэн онорон таьаарар табаарбыт бутэ турар. Оссо элбэх бэйэ бородууксуйатын, атыытын-тутуутун тэрийэр сыалтан тыа сирин оскуолаларын кытта биир ситимнээх улэни ыытыыны олохтуубут. 5 күн устата Эбээн Бытантай улууьугар улэлээн, о5олор наьаа талааннаахтар, педагогическай кэллэктиип куустээх эбит диэн кордум. Атын улуустары кытта тэннээтэххэ, эьиэхэ идэ сатабылларын 70% баар, онон ылыстаххытына тыас таьаараргыт буолуо дии саныыбын. Илин энэр улуустарга урбааны бырайыактыыр улэ курдук короллор. Эьиэхэ хас биирдии педагог бэйэтэ талааннаах, айыл5аттан бэриллибит дьо5урдаах, тигэр, уьанар дьон элбэх буолан, ити чааьыгар эьиги кыайыылаах сылдьа5ыт. Ол кыайыыгытын бигэргэтэн эьиил «WorldSkills Russia» курэх финалыгар кэлиэххитин наада. Биьиэхэ, оскуолатаа5ы бизнес-инкубаторга резидент быьыытынан 100 о5о улэлиир. Ыйга кыччаабыта 3 тыь. солк., саамай мунутаабыта 50 тыь. солк. хамнаьы аахсар о5олор эмиэ бааллар», — диэн кэпсээбитин эбии уорэхтээьин педагогтара сэргээн иьиттилэр.
Семен Семенович тороппут о5о5о «туох да босхо кэлбэт» диэн ойдобулу инэриэхтээх диэн эттэ. «О5о бырайыагын тороппутугэр кордордкн, комускээтин. Холобура, ийэ, а5а о5олоро бэйэ дьыаланан дьарыктанан дохуот киллэринэллэригэр бары кыттыьан харчынан комолоһуохтэрин соп. Биьиги оннук схеманан улэлиибит, тэрилтэттэн кордуур диэн ойдобул суох», — диэн санаатын уллэьиннэ бизнес-тренер.
«Саха сиригэр тирэх оскуолалар торуттэнэн эрэллэр. Нормативнай отто ситэн-хотон бала5ан ыйын 1 кунугэр диэри бирикээьинэн бигэргэтиллиэхтээх. БКЭ нуучча тылыгар уонна математика5а убу-харчыны сопко туьаныыга сыьыаннаах ус боппуруос киирбитэ. Онон эьиилгиттэн 7-тэн 11 кылааска диэри булгуччулаах уопсай уорэхтээьин бырагырааматын быьыытынан киирэн эрэр. О5о кредит, дьиэ кэргэн буддьуотэ, страховой тугэн онтон да атын ойдобуллэри билиэхтээх», — диир урбаанньыт.
Семен Семенович Эбээн-Бытантайга таба муоьуттан сувенирдары онорон, киэн эйгэ5э таьааран атыылыахха соп эбит диэн этэр. Бу улэни чэпчэтэргэ, түргэтэтэргэ станок (сыаната 100 – 200 тыь. солк. диэри) ылан, киин куорат атыы-эргиэн ма5аьыыннарыгар атыыга таьаарыахха, дохуот ылыахха собун субэлээтэ. Ону тэнэ улууска эмтээх оттору хомуйан, «Саха чай» хампаанньыйаны кытта биир ситимнээх улэни тэрийэн, иккис хайысха оностуохха собүн эттэ. Бу маныаха кини логистиката сааьыланыар диэри, улуус бэрэстэбиитэлин быьыытынан сылдьыам диэн этиитин педагогтар уорэ иьиттилэр.
Эбээн-Бытантай улууьа ыраа5ынан тайаан сытар хотугу сир буолан, сайдыы, олох тэтимин уларыйыыта, аныгы ыччат толкуйа хайдах эрэ сонун со5устук иьиллэр курдук. Ол эрэн, бизнес-тренер Семен Посельскай эппитигэр дылы, бу сайдыыны кытта тэннэ хардыылыырга бары кыах баар.
Ааптар: Сардаана Копырина