Амма бэйэтин кэрэ айылҕатынан туристары сайын аайы тарда турар Сахабыт сирин чөмчүүгэ буолар. Амма эбэбит сырдык, ыраас уутугар умсаахтаары үгүс киһи айанын суолун Амма диэки тутар. Кэнники кэмҥэ дьону сынньатар базалар элбээн иһэллэр. Онон Аммаҕа сөптөөх, чөл туризмы сайыннарыы – улуус биир инники турар соруга буолар. Короленко хайата – бу Амма биир кэрэ миэстэтэ. Дьэ манна туристическай рекреационнай кластер тутулларын туһунан кэпсэтии барбыта ыраатта. Билигин манна туох үлэ барда, хамсааһын баар дуо? Бу туһунан билсээри бу үлэни иилээн-саҕалаан ыыта сылдьар “Биисинэс инкубатор” дириэктэрэ, урбаанньыт Николай Афанасьевы кытта кэпсэттибит, тутуу бара турар сиригэр тахса сырыттыбыт.
“Бу Аммабыт биир кэрэ сиригэр туристар кэлэн сынньанар сирдэри толору ситэрэн оҥоруу туһунан кэпсэтии өссө баһылык Николай Архипович Архипов баарыттан саҕаламмыта. Онно бырайыак суруйуллан, өрөспүүбүлүкэ туризмҥа Агенствотын кытта кэпсэтии баран, үлэ саҕаламмыта. Онтон 2023 сыллаахха Саха өрөспүүбүлүкэтин предпринимательствоҕа уонна туризмҥа министиэристибэтэ бу бырайыакка субсидия көрөн, дьиэлэр тутуулара саҕаламмыта. Билигин көрөргүт курдук биэс тэҥ дьиэ тутуллан көҥдөйдөрө бүттэ. Бу дьиэлэр толору хааччыллыылаах, бары аныгы ирдэбиллэргэ эппиэттиир буолаллар. Ол эбэтэр алта киһи холкутук киирэр, бэйэлэрэ куукуналаах, душтаах, туалеттаах буолаллар. Аны манна улуус баһылыга Степан Николаевич Кузьмин өйөбүлүнэн смотровой былаһаакка тутулла турар. Үс миэтэрэ үрдүктээх сыбаайаҕа турар, 60 миэтэрэ усталаах. Мантан Амма эбэбит бэйэтэ, хочото олус кэрэтик көстөр. Инникитин бу былаһааккаҕа эдэрдэр кэлэн саахсаланар сирдэрэ буолуо диэн былаанныыбыт. Быһатын бу барыта ситтэҕинэ, хайа баҕарар таһымнаах туристары көрсөр кыахтанабыт”, — диэн этэр Николай Афанасьев.
Николай Афанасьевич бэйэтэ урбаанньыт быһыытынан бу сири ылан, үлэни ыыта сылдьар эбит. Манна биисинэс инкубатор сирэ буоларынан резиденнэри ылар былааннаахтар. Ол эбэтэр хайа баҕарар туризмынан дьарыктаныан баҕалаах киһи кэлэн паарка сиригэр бэйэтэ сынньанар дьиэ, эбэтэр дьону сынньатар өҥөнү оҥоруон баҕардаҕына резидент быһыытынан киирэр. Манна билигин өссө дьиэлэри таһынан бассейнаах, паарданар, душтанар сир баар.
“Бассейн бэйэтэ балтараа мөлүйүөн солкуобайдаах үлэни эрэйэр. Джакузилаах, киһи сытан эрэ Амма эрэ өрүһү көрөр гына оҥоһуллар, дириҥэ балтараа миэтэрэ буолар. Быһатын дьон үчүгэй баҕайытык паарданан баран, душтанаат бу бассейҥа киирэн дууһалыын сынньаныахтаах. Иннигэр панорамнай түннүгүнэн Амма өрүс бу нэлэһийэн сытар. Биллэн туран толору хааччыллыылаах буолар. Баанньык тас өртүгэр сынньанар беседкалаах буолуо”, — диэн этэр Николай Афанасьевич.
Дьэ чахчы да бу барыта олоххо киирдэҕинэ киһи сынньанар бэртээхэй сирэ буолсу. Аны смотровой былаһааккаттан өссө кирилиэс оҥоһуллан биир былаһааккаҕа түһэҕин, онтон салгыы өрүскэ киирэр уонна бэс чагдаҕа сынньана, салгынынан тыына барар суол оҥоһуллуохтаах. Өссө өрө баран, былаһаакка чугаһынан өрүһү туоруур зиплайн баар буолуохтаах. Ол эбэтэр быа устун олорон Амма өрүс нөҥүө өттүгэр тахсаҕын. Николай Афанасьевич этэринэн өссө манна ресторан тутуллан, аһыыр сир баар буолуохтаах. Быһатын былаан улахан. Манна барытыгар кэпсэтиилэр барбыттар гынан баран, биллэр экэнэмиичэскэй уустук балаһыанньанан бу барыта хаһан ситэрэ биллибэт. Ол гынан баран саҕаламмыт үлэ бүтэриллиэҕэ, Короленко хайатын паарката туристар сөбүлээн сылдьар сирдэрэ буолуоҕа диэн эрэллээхтэр.
“Урут манна нуучча улуу суруйааччыта Владимир Галактионович Короленко Аммаҕа сыылкаҕа олорор кэмигэр наһаа сөбүлээн сылдьар, бэйэтин айымньыларын айбыт сирэ буоллаҕа дии. Чахчы наһаа үчүгэй, киһи дуоһуйа тыынар сирэ. Амма трассатыттан 4 эрэ км сир. Ырааҕа суох. Киирэр суол оҥоһуллубута. Онон улуус дьаһалтатын кытта бииргэ үлэлээн туристическай кластербытын олоххо киллэриэхпит диэн эрэнэбин”, — диир Николай Афанасьев.
Тутулла турар смотровой былаһаакка, биэс аныгы тииптээх дьиэ, баанньык – бу билигин саҕалааһын. Сөптөөх үп-харчы көстөн, туруоруллубут былааннар олоххо киирдэхтэринэ бу сылы эргиччи үлэлиир, дьон-сэргэ астына сынньана кэлэр сирэ буоларыгар киһи саарбахтаабат.